![Wystarczy nieco przyspieszyć tempo wymiany kopciuchów, by w dekadę Polska skończyła ze smogiem [RAPORT ECAC]](https://prowly-prod.s3.eu-west-1.amazonaws.com/uploads/landing_page/template_background/285854/6a8fb55c7b8e7e4540c4c74abadfd28b.jpg)
Polska może mieć czyste powietrze, spełniające nowe normy jakości powietrza, jeszcze w tej dekadzie. Warunkiem jest utrzymanie tempa wymiany kotłów oraz przestrzeganie istniejących uchwał antysmogowych - wynika z raportu Europejskiego Centrum Czystego Powietrza.
- Realne przyspieszenie obecnego tempa wymiany kotłów pozwoliłoby spełnić nowe normy jakości powietrza jeszcze w tej dekadzie w zakresie nawet przyszłych norm PM2,5 do 2030 r. (średnioroczne stężenie nieprzekraczające 10 μg/m3).
- Poprawa jakości powietrza zmniejszy liczbę przedwczesnych zgonów w Polsce o ponad 21 tys. rocznie i obniży emisję gazów cieplarnianych z budynków jednorodzinnych o 30%.
- 15-krotnie więcej osób będzie oddychało czystym powietrzem (30 milionów względem 2 milionów obecnie).
- Kluczowe dla osiągnięcia tych celów są działania nowego rządu i lokalnych władz w zakresie wspierania programu Czyste Powietrze i realizacji uchwał antysmogowych
Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska, z ramienia nowo powołanego rządu Donalda Tuska, w najbliższych dwóch miesiącach wspólnie z innymi unijnymi ministrami środowiska podejmie ważną - bo podejmowaną raz na kilkanaście lat - decyzję o nowych normach jakości powietrza, które zaczną obowiązywać w UE od 2030 roku. Zaproponowana przez Komisję Europejską nowelizacja Dyrektywy ds. Jakości Powietrza (AAQD) pomoże wydłużyć życie milionów Polaków, zmniejszyć liczbę zachorowań i obniżyć rachunki za energię gospodarstw domowych w Polsce - wynika z opublikowanej właśnie analizy eksperckiej.
Jej autorzy, badacze z Europejskiego Centrum Czystego Powietrza (ECAC) we współpracy z m. in. Uniwersytetem Wrocławskim i Krajowym Ośrodkiem Bilansowania i Zarządzania Emisjami, przeanalizowali, jak zmieni się powietrze w Polsce, jeśli przestrzegać będziemy uchwał antysmogowych i zgodnie z nimi wymieniać stare kotły na nowoczesne źródła ogrzewania.
Założono wymianę 2,7 mln istniejących, przestarzałych urządzeń grzewczych (dane na 2022 rok). Jak wynika z założeń modelu, większość wymian będzie dotowana (2 427 540 szt.), a pozostałe zostaną dokonane w procesie naturalnym (334 833 szt.).
Stan zgodności z normami PM2,5 na rok 2022 wg. propozycji Komisji Europejskiej ws. aktualizacji Dyrektywy AAQD
Wynik modelowania prognozowanej zgodności z normami PM2,5 na rok 2030 wg. propozycji Komisji Europejskiej ws. aktualizacji Dyrektywy AAQD
Utrzymanie takiego tempa wymiany sprawi, że po zakończeniu tego procesu blisko 30 mln Polaków będzie mieszkało na obszarach spełniających zaostrzone normy jakości powietrza, zgodne z najnowszymi wytycznymi WHO, które zostały też zaproponowane przez Komisję Europejską (rewizja unijnej dyrektywy AAQD). Obecnie tak czystym powietrzem oddycha zaledwie 2 miliony mieszkańców Polski.
Poprawa jakości powietrza przyniesie każdego roku o 21 247 mniej przedwczesnych zgonów! Największa redukcja liczby przedwczesnych zgonów wystąpi w województwie śląskim, gdzie unikniemy aż 3 483 przedwczesnych zgonów rocznie. Obecnie na choroby powiązane z zanieczyszczeniem powietrza umiera w Polsce ponad 40 tysięcy osób. W związku ze stopniową wymianą urządzeń grzewczych, jakość powietrza będzie poprawiała się każdego roku. Sumaryczna liczba (z lat od 2022 do 2030) unikniętych przedwczesnych zgonów będzie znacząco większa.
Dodatkową korzyścią z poprawy jakości powietrza w Polsce będzie zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych z sektora gospodarstw domowych – dla dwutlenku węgla o 33%. To tylko jedna z wielu korzyści synergii polityki klimatycznej i środowiskowej.
- Nowy rząd i Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska ma przed sobą ważne i odpowiedzialne zadanie. Osiągnięcie przez Polskę nowych norm jakości powietrza w dosyć krótkim czasie to sygnał do wytężonej pracy, ale też niepowtarzalna okazja do wykazania się nowej ekipy rządzącej – mówi Łukasz Adamkiewicz, Prezes ECAC. – Z naszego raportu wynika, że nie musimy obawiać się nowych, ostrzejszych norm, ponieważ osiągnięcie ich jest w zasięgu ręki. Będzie wymagać to nieco wysiłku, ale efekt – szczególnie zdrowotny - jest tego wart.
Analiza Europejskiego Centrum Czystego Powietrza dot. efektów spełnienia przez Polskę wymogów znowelizowanej unijnej dyrektywy AAQD dostępna jest na stronie ECAC.
