Na kilka godzin zmieni się ulica Reja na warszawskiej Ochocie. Pod Szkołą Podstawową nr 23 pojawią się kolorowe znaki drogowe, a parking zostanie przejęty przez dzieci na aktywności na świeżym powietrzu. Akcja zwieńczona zostanie symboliczną zmianą nazwy przyszkolnej drogi na "Ulicę Czystego Powietrza". To sposób w jaki uczniowie, rodzice i organizacje pozarządowe apelują do władz dzielnicy i miasta o zmiany w organizacji ruchu, które poprawią ich bezpieczeństwo.
Choć ulica Reja wydaje się spokojna, to nielegalny postój i wzmożony ruch generowany przez rodziców podwożących dzieci “pod drzwi szkoły” stanowi zagrożenie dla uczniów chcących samodzielnie dojść do placówki. Duża ilość samochodów mijanych tuż przed wejściem do szkoły naraża je na wdychanie spalin, tym bardziej, że z drugiej strony szkoła przylega do ruchliwej Wawelskiej, która, pomimo pierwotnych planów, nie znalazła się w strefie czystego transportu.
Przykład szkoły na Reja nie jest odosobniony. Zmiany w organizacji ruchu chcą też m.in. rodzice ze SP przy ul. Spartańskiej. Rozwiązaniem dla takich sytuacji mogłoby być wprowadzenie pod placówką tzw. szkolnej ulicy, czyli strefy przy bezpośrednim wejściu do placówki, w której ruch samochodowy jest wyłączony lub znacznie ograniczony. Ulicy bezpiecznej, ze zmniejszonym hałasem i z ograniczonym zanieczyszczeniem powietrza.
Kilka takich rozwiązań zostało wprowadzonych przez ZDM w ramach pilotażu programu “Droga na szóstkę”. Rozwiązanie sprawdziło się, ale wciąż jest problem z jego upowszechnieniem. Bez impulsu z Ratusza długo jeszcze nie dogonimy Londynu z 500 szkolnymi ulicami, Paryża czy Barcelony, gdzie jest ponad 200 takich ulic.
“Potrzebujemy w mieście skoordynowanego programu, który motywowałby dzielnice do tworzenia “szkolnych ulic” tam, gdzie jest problem ze zbyt dużym ruchem i przekroczeniami norm zanieczyszczeń powietrza. Program wspierałby rodziców czy dyrekcję placówek, poprzez możliwość wypracowania z miastem rozwiązań, akceptowanych przez wszystkie strony” - twierdzi Nina Józefina Bąk, dyrektorka Clean Cities Campaign w Polsce, która dwa razy do roku organizuje kampanię Streets For Kids (Ulice dla dzieci).
W UE jedno na 13 dzieci w wieku od 5 do 14 lat traci życie w wyniku potrącenia przez samochód. Dlatego tak ważna jest ochrona dzieci zwłaszcza podczas ich codziennej podróży do szkoły, bo to właśnie wtedy dochodzi do największej ilości wypadków. Poza tym ograniczają ekspozycję dzieci na toksyczne spaliny oraz promują aktywność fizyczną- argumentują organizatorzy kampanii Streets for Kids. Poza tym ograniczają ekspozycję dzieci na toksyczne spaliny oraz promują aktywność fizyczną”.
“Warszawa ma potencjał uniknięcia 945¹ przedwczesnych zgonów rocznie dzięki działaniom obniżającym emisję komunikacyjną - a program szkolnych ulic mógłby być z narzędzi do osiągnięcia tego celu” - twierdzi Nina Bąk.
Ciekawe wnioski na temat nawyków transportowych w drodze do szkoły w Warszawie dostarcza świeża publikacja międzynarodowego projektu badawczego CoMobility²:
- 72% RODZICÓW UWAŻA, ŻE DZIECI NIE POWINNY DOJEŻDŻAĆ DO SZKOŁY SAMOCHODAMI
- 62% RODZICÓW DOWOŻĄCYCH DZIECI SAMOCHODEM UWAŻA, ŻE RUCH DROGOWY WOKÓŁ SZKOŁY JEST NIEBEZPIECZNY
- 41% RODZICÓW NIE JEDZIE ZE SZKOŁY DALEJ DO PRACY – RUSZA SAMOCHÓD SPECJALNIE, BY DOWIEŹĆ DZIECKO
“Rodzice dowożący dzieci do szkół boją się siebie nawzajem. Warto umówić się na przerwanie spirali strachu. Jeśli uznamy dowozy samochodem za konieczne, to nie mogą one pogarszać bezpieczeństwa drogi do szkoły pozostałych dzieci” - mówi Magda Kubecka, z Fundacji na miejscu, która uczestniczyła w projekcie CoMobility. Wtóruje jej Agata Gadomska, członkini rady rodziców z SP 23: “Dojazd pod same drzwi naszej szkoły nie jest konieczny, bo po drugiej stronie ulicy, przy ul. Ondraszka, jest parking na którym można zostawić auto. Mam nadzieję, że nowe władze Ochoty uznają argumenty zdrowia i dzieci za na tyle ważne, aby w końcu wprowadzić długo oczekiwane zmiany”.
- 10-15 min – W TAKIM ZASIĘGU PODRÓŻY PIESZYCH POWINNY BYĆ SZKOŁY, BY NIE KORZYSTAĆ Z TRANSPORTU ZMOTORYZOWANEGO
- 8-16% ROCZNEJ WARTOŚCI STĘŻENIA DWUTLENKU AZOTU POCHODZI Z WOŻENIA DZIECI SAMOCHODAMI DO I ZE SZKOŁY
Badania CoMobility pokazują, że w dzielnicach centralnych znakomita większość uczniów ma dostęp do szkoły podstawowej w czasie nie przekraczającym kilkunastu minut komunikacją publiczną. Im łatwiej jest zrezygnować z transportu indywidualnego na rzecz bardziej ekologicznego. W dzielnicach ościennych wybór samochodu wynika często ze zbyt małej siatki usług publicznych. Umiejscowienie szkoły czy przedszkola w dystansie od 1 – 1,4 km może istotnie zmienić nawyki transportowe na te zdrowsze.
Zapraszamy serdecznie 24 maja na briefing prasowy i towarzyszenie nam podczas dnia akcji Streets For Kids na ul Reja 1.
Plan dnia:
godz. 8:00 - oprowadzanie po szkolnej ulicy, możliwość obserwacji jak działa takie rozwiązanie gdy dzieci idą do szkoły, Agnieszka Krzyżak - Pitura, Fundacja Rodzic w mieście
godz. 8:30 - 9:30 - rozmowa z zaproszonymi gośćmi o szkolnych ulicach w Warszawie - prowadzi Nina Józefina Bąk, Clean Cities Campaign
godz. 9:30 - briefieng prasowy
godz, 11:00-14:00 - dzieci przejmują ulicę - aktywności edukacyjne i sportowe na szkolnej ulicy
godz. 8:00 - oprowadzanie po szkolnej ulicy, możliwość obserwacji jak działa takie rozwiązanie gdy dzieci idą do szkoły, Agnieszka Krzyżak - Pitura, Fundacja Rodzic w mieście
godz. 8:30 - 9:30 - rozmowa z zaproszonymi gośćmi o szkolnych ulicach w Warszawie - prowadzi Nina Józefina Bąk, Clean Cities Campaign
godz. 9:30 - briefieng prasowy
godz, 11:00-14:00 - dzieci przejmują ulicę - aktywności edukacyjne i sportowe na szkolnej ulicy
24 maja akcja Streets For Kids odbywa się także w Otwocku, Gdańsku, Wrocławiu i Bydgoszczy.
1 źródło: S. Khomenko et al. Premature mortality due to air pollution in European cities: a health impact assessment. Lancet Planet Health 2021; 5: e121–34. 2 źródło: https://comobility.edu.pl/wp-content/uploads/2024/03/CoMobility-wybrane-wyniki.pd
Kontakt:
Nina Józefina Bąk, Head of Clean Cities Campaign in Poland
Mobile: 0048 501142107, poland.cleancitiescampaign.org
Mobile: 0048 501142107, poland.cleancitiescampaign.org